اصلاح خط اندوه که گاهی با نام‌های دیگری مانند اصلاح خط ماریونت، پرکننده خطوط گوشه دهان یا بازسازی گوشه‌های لب نیز شناخته می‌شود، یکی از روش‌های محبوب جوانسازی صورت است. این خطوط که از گوشه‌های دهان به سمت پایین کشیده می‌شوند، باعث ایجاد ظاهری غمگین، خسته یا پیرتر در چهره می‌شوند، حتی زمانی که فرد احساس شادابی و نشاط دارد. با گذر زمان، عواملی مثل افزایش سن، کاهش حجم بافت‌های زیرپوستی، نیروی جاذبه و حرکات مکرر صورت باعث عمیق شدن این خطوط می‌شوند و بسیاری را به دنبال راه حلی برای بهبود ظاهرشان می‌کشاند. بنابراین، اصلاح خط اندوه به یکی از نکات کلیدی در روش‌های غیرجراحی جوانسازی صورت تبدیل شده است که شامل تکنیک‌های مختلفی مانند تزریق فیلرها، استفاده از دستگاه‌های انرژی محور و حتی جراحی‌های محدود می‌شود. آشنایی با علل ایجاد این خطوط، روش‌های درمان و نتایج مورد انتظار، برای پزشکان و مراجعین اهمیت ویژه‌ای دارد تا به نتایجی طبیعی و رضایت بخش دست یابند.
خط اندوه صورت چیست؟
خط اندوه، که در اصطلاح پزشکی به آن خط ماریونت (Marionette Lines) نیز گفته می‌شود، به خطوطی گفته می‌شود که از دو طرف گوشه دهان به سمت چانه کشیده می‌شوند. این خطوط باعث می‌شوند چهره حالتی ناراحت، خسته یا حتی عصبانی به خود بگیرد، حتی اگر فرد در حالت طبیعی یا شاد باشد. نام “اندوه” از همین تاثیر احساسی ظاهری گرفته شده است. خوشبختانه امروزه روش‌های مختلفی برای کاهش یا اصلاح این خطوط وجود دارد؛ از جمله تزریق فیلرهای پوستی، بوتاکس، لیزر، نخ‌های لیفت و در برخی موارد، جراحی‌های زیبایی که بسته به نیازتان می‌توانید از آن ها استفاده کنید. برای برخی از سنین مناسب تر است که از روش های تهاجمی تر استفاده کنند تا این موارد برطرف شود اما در سنین کمتر با تزریق بوتاکس یا ژل های هیالورونیک اسید به راحتی می‌توان این موارد را برطرف کرد.
چرا خط اندوه در صورت ایجاد می‌شود؟
- افزایش سن و کاهش طبیعی کلاژن و الاستین پوست
- کاهش حجم چربی در نواحی اطراف دهان و چانه
- نیروی جاذبه و افتادگی پوست
- حرکات مکرر عضلات صورت و حالات تکراری چهره
- عوامل ژنتیکی و سبک زندگی (مانند سیگار کشیدن یا قرار گرفتن بیش‌ازحد در معرض آفتاب)
بیشتر بخوانید: تزریق فیلر گونه
علائم ایجاد خط اندوه در صورت
- ایجاد خطوط عمودی یا مورب از گوشه‌های دهان به سمت پایین
- افتادگی گوشه‌های دهان که باعث حالت غمگین یا ناراحت به نظر رسیدن چهره می‌شود
- کاهش حجم و شلی پوست اطراف دهان و چانه
- ظاهر شدن چین و چروک‌های عمیق‌تر در ناحیه زیر لب و اطراف دهان
- از دست رفتن کشسانی و سفتی پوست در نواحی اطراف خط اندوه
- بروز سایه‌ها و ناهمواری‌های پوستی در ناحیه گوشه‌های دهان
روش های رفع خط غم و اندوه
همانطور که بیان شد، از بین بردن خط غم و اندوه دارای روش های مختلفی است که در ادامه بیان خواهیم کرد. هر مورد را به طور مختصر برایتان توضیح دادیم که اطلاعات کاملی در این مورد پیدا کرده و بهترین روش را انتخاب کنید.
تزریق فیلر های پوستی
یکی از رایج ترین و موثرترین روش‌ها برای رفع خط اندوه، استفاده از فیلرهای پوستی مانند هیالورونیک اسید است. این فیلرها با حجم دهی به نواحی کاهش یافته زیر پوست، باعث پر شدن چین و چروک‌ها می‌شوند و پوست را صاف و جوان نشان می‌دهند. تزریق فیلر معمولا سریع، کم درد و با نتایج فوری است که تا حدود ۶ تا ۱۲ ماه ماندگاری دارد. علاوه بر این، فیلرها به افزایش تولید کلاژن در پوست کمک می‌کنند که باعث بهبود کلی پوست می‌شود. این روش به دلیل عدم نیاز به جراحی، محبوبیت زیادی دارد و دوره نقاهت آن بسیار کوتاه است.
بوتاکس خط اندوه
بوتاکس یکی دیگر از روش‌های غیرجراحی برای کاهش ظاهر خط اندوه است که با فلج موقت عضلات ناحیه اطراف دهان، باعث کاهش حرکات مکرر و عمیق شدن چین‌ها می‌شود. بوتاکس بیشتر برای خطوط دینامیک (خطوطی که هنگام حرکت صورت ایجاد می‌شوند) کاربرد دارد و در ترکیب با فیلر می‌تواند نتایج بسیار خوبی ارائه دهد. اثر بوتاکس پس از چند روز ظاهر شده و بین ۳ تا ۶ ماه ماندگار است. البته بوتاکس به تنهایی برای خطوط عمیق ثابت ممکن است کافی نباشد و اغلب به عنوان مکمل استفاده می‌شود.
درمان با لیزر و دستگاه‌های انرژی محور
دستگاه‌های لیزر و انرژی محور مانند رادیوفرکانسی، اولتراسوند متمرکز (HIFU) و فرکشنال، با تحریک تولید کلاژن و الاستین در لایه‌های عمیق پوست، باعث سفت شدن پوست و کاهش عمق خطوط می‌شوند. این روش‌ها غیرتهاجمی بوده و بدون نیاز به جراحی، به مرور زمان باعث بهبود بافت و جوانسازی پوست می‌شوند. جلسات درمانی بین ۳ تا ۶ بار انجام می‌شوند و نتایج کامل طی چند ماه بعد از درمان دیده می‌شود. این روش‌ها برای افرادی که نمی‌خواهند تزریق داشته باشند یا جراحی انجام دهند، گزینه مناسبی است.
لیفت با نخ
لیفت با نخ یکی از روش‌های کم تهاجمی است که در آن نخ‌های مخصوصی به زیر پوست وارد شده و با ایجاد حمایت مکانیکی باعث کشیدن و بالا بردن پوست می‌شوند. این روش علاوه بر لیفت پوست، تحریک تولید کلاژن را نیز به دنبال دارد که به مرور باعث بهبود کیفیت و سفتی پوست می‌شود. لیفت با نخ برای کسانی که خطوط اندوه نسبتا عمیق دارند و دنبال نتیجه‌ای طولانی تر نسبت به فیلر هستند مناسب است. ماندگاری نتایج این روش بین ۱۲ تا ۱۸ ماه است و دوره نقاهت آن نسبتا کوتاه است.
جراحی پلاستیک (لیفت صورت یا جراحی گوشه دهان)
در مواردی که خطوط اندوه بسیار عمیق و گسترده هستند یا پوست دچار افتادگی شدید شده، جراحی پلاستیک می‌تواند گزینه نهایی و قطعی باشد. روش‌هایی مانند لیفت صورت یا جراحی مخصوص اصلاح گوشه‌های دهان، با برداشتن پوست اضافی و کشیدن نواحی افتاده، تغییر چشمگیری در ظاهر ایجاد می‌کنند. این جراحی‌ها معمولا تحت بیهوشی یا بی‌حسی موضعی انجام می‌شوند و نیاز به دوره نقاهت چند هفته‌ای دارند، اما نتیجه آنها طولانی مدت و طبیعی است. به دلیل تهاجمی بودن، جراحی باید توسط جراح متخصص و با بررسی دقیق شرایط بیمار انجام شود.
پیشگیری از ایجاد خط خنده
برای پیشگیری از ایجاد خط خنده، لازم است هم به مراقبت‌های پوستی و هم به سبک زندگی توجه کنیم. استفاده روزانه از ضدآفتاب یکی از مهمترین اقدام‌ها است، چون اشعه فرابنفش خورشید باعث تخریب کلاژن و الاستین پوست می‌شود و روند پیری را سرعت می‌بخشد. مرطوب کردن مداوم پوست با کرم‌ها یا سرم‌های حاوی هیالورونیک اسید و رتینول نیز به حفظ خاصیت ارتجاعی پوست کمک می‌کند. داشتن رژیم غذایی سالم و سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها، نوشیدن آب کافی، خواب منظم و پرهیز از سیگار کشیدن هم تاثیر زیادی در جلوگیری از عمیق شدن خطوط صورت دارد. علاوه بر این، انجام تمرین‌های ساده ورزشی برای صورت یا یوگای صورت، عضلات اطراف دهان و گونه‌ها را تقویت کند و از افتادگی زودرس پوست جلوگیری نماید.
خط اندوه فقط در افراد مسن دیده می‌شود؟
خط اندوه فقط مخصوص افراد مسن نیست. هرچند با افزایش سن و کاهش کلاژن و حجم چربی در صورت این خطوط شایع و عمیق می‌شوند اما عوامل دیگری مثل ژنتیک، کاهش وزن ناگهانی، سبک زندگی ناسالم، استرس مداوم و حتی عادات چهره‌ای می‌توانند باعث بروز خط اندوه در سنین جوانی هم بشوند. بنابراین ممکن است برخی افراد جوان هم این خطوط را تجربه کنند.
تزریق فیلر یا چربی برای رفع خط اندوه موثر است؟
فیلرهای حاوی هیالورونیک اسید یا تزریق چربی می‌توانند حجم از دست‌رفته‌ی گونه را بازگردانند و ظاهر این خطوط را نرم‌تر کنند. مدت ماندگاری بسته به روش و نوع ماده‌ی تزریق شده متفاوت است.
درمان خط اندوه دائمی است؟
بیشتر روش‌های درمانی خط اندوه دائمی نیستند و پس از مدتی نیاز به تکرار یا ترمیم دارند. مثلاً تزریق فیلر یا چربی بین چند ماه تا چند سال ماندگاری دارد و به مرور جذب بدن می‌شود. روش‌های غیرتهاجمی مثل لیزر، میکرونیدلینگ یا آر.اف هم نیازمند جلسات مکرر و مراقبت مداوم هستند. تنها روش‌های تهاجمی مثل جراحی لیفت صورت می‌توانند نتایج طولانی مدت تری ایجاد کنند، اما حتی این روش‌ها هم روند طبیعی پیری را متوقف نمی‌کنند و فقط آن را به طور قابل توجهی کندتر می‌سازند.
خط غم به چقدر ژل نیاز دارد؟
میزان ژل موردنیاز برای درمان خط غم (خط اندوه) به شدت و عمق خط، سن فرد، میزان افتادگی پوست و انتظار بیمار بستگی دارد. به طور معمول برای هر طرف صورت حدود ۰/۵ تا ۱ سی‌سی ژل کافی است، اما در خطوط عمیق یا در افرادی که حجم گونه و ناحیه زیر چشم هم کاهش یافته، ممکن است به ۲ سی‌سی یا بیشتر نیاز باشد. پزشک بعد از معاینه‌ی دقیق و در نظر گرفتن تناسب چهره، مقدار دقیق ژل را تعیین می‌کند. در بسیاری از موارد توصیه می‌شود تزریق در چند جلسه‌ی سبک و تدریجی انجام شود تا نتیجه طبیعی تر به نظر برسد.
| شدت خط غم | توضیحات | میزان تقریبی ژل مورد نیاز (هر طرف صورت) |
|---|---|---|
| خفیف | خطوط سطحی که بیشتر با خستگی یا حالت چهره نمایان می‌شوند. | ۰٫۵ سی سی |
| متوسط | خطوط مشخص که در حالت عادی چهره هم دیده می‌شوند. | ۱ سی سی |
| شدید | خطوط عمیق همراه با افتادگی گونه یا کاهش حجم صورت | ۱٫۵ تا ۲ سی سی |
ورزش برای خط اندوه
برای کاهش یا پیشگیری از خط اندوه (خط غم)، تمرین‌های ساده‌ی ورزشی و یوگای صورت به تقویت عضلات گونه و اطراف دهان کمک می‌کند و تا حدی ظاهر این خطوط را بهبود می‌دهد.
لبخند مقاومتی
لبخند بزنید، اما انگشتانتان را روی گوشه‌های لب بگذارید و مانع حرکت زیادشان شوید. در همین حالت ۱۰ ثانیه نگه دارید و ۱۰ بار تکرار کنید.
باد کردن گونه‌ها
نفس عمیق بکشید و هوا را در گونه‌ها جمع کنید. ۱۰ ثانیه نگه دارید، سپس به آرامی رها کنید و ۱۰ بار تکرار کنید.
کشش لب‌ها به بالا
لب پایین را روی لب بالا بگذارید و لب‌ها را تا جای ممکن به سمت بینی بکشید. ۵ ثانیه نگه دارید و رها کنید. ۱۰ بار تکرار کنید.
ماساژ ملایم
نوک انگشتان را روی خطوط اندوه بگذارید. به صورت دایره‌ای از پایین به بالا به مدت ۲-۳ دقیقه ماساژ دهید تا گردش خون بهتر شود.
عوارض بوتاکس خط غم
تزریق بوتاکس برای خط غم (خط اندوه) ایمن و کم‌عارضه است، اما مثل هر روش زیبایی می‌تواند عوارض موقت یا نادر داشته باشد. برخی از شایع‌ترین عوارض عبارتند از:
- قرمزی و تورم خفیف در محل تزریق (معمولا طی چند ساعت تا چند روز برطرف می‌شود).
- کبودی جزئی در ناحیه‌ی تزریق.
- احساس سنگینی یا بی‌حسی خفیف در ناحیه‌ی تحت درمان.
- عدم تقارن موقت صورت اگر تزریق به‌طور یکنواخت انجام نشود.
- افتادگی گونه یا لب (در صورت تزریق بیش از حد یا اشتباه).
- سردرد یا احساس فشار خفیف در ساعات اولیه.
بیشتر این عوارض موقتی هستند و با انتخاب پزشک باتجربه و رعایت مراقبت‌های بعد از تزریق (مثل پرهیز از ماساژ یا خوابیدن روی صورت در ۲۴ ساعت اول) احتمال بروز آنها به حداقل می‌رسد.